Begrotingsraad 13 november 2024 (zie downloads hieronder voor de bijbehorende verbeelding in Powerpoint)
"Geachte voorzitter, mede raadsleden en aanwezigen en inwoners van Tiel,
we zijn hier samen om over de begroting te praten. En die begroting ligt hier dankzij het harde werk van de ambtelijke organisatie, waarvoor grote dank. We hebben een uitstekend weerstandvermogen en sluiten 2024 ruim positief af. Verder is er een sluitende begroting voor 2025. Voor 2026 worden de tekorten inzichtelijk gemaakt, naar het advies van de VNG. Het lijkt ons verstandig als het college in Q1 2025 met een voorstel en uitgangspunten komt voor de begrotingen van 2025. Met daarbij voorstellen voor het betrekken van de raad en mogelijk zelfs inwoners en organisaties.
Dit is ook een mooi moment om samen naar de toekomst te kijken. Ik wil het specifiek gaan hebben over de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen. En laat me hierin inspireren door ‘De tegentijd’, een beweging van creatief verzet tegen het korte termijn-denken.
Het is steeds moeilijker om te dwalen. Ons leven is ingekaderd, gestroomlijnd, tot de minuut ingepland en voorgeprogrammeerd. Dat is efficiënt, productief. En dat is het al helemaal in de ‘systeemwereld’ van de gemeente. Maar we lopen ook veel onverwachte gebeurtenissen en spontane ontmoetingen mis. We gaan soms voorbij aan verwondering en het onbekende.
Daarom wil ik jullie nu vragen om onder jullie stoel te kijken en om de Virtual Reality bril op te zetten die daar klaarligt. (Helaas, dat was leuk geweest, misschien in de toekomst).
BEELD
Kijk eens naar de kaart die de Britse onderzoeker Tim Gill maakte op basis van onderzoek onder ouders, grootouders en overgrootouders. Het is een afbeelding van de Engelse stad Sheffield die aangeeft hoe ver een zoon, een moeder, een opa en een overgrootvader (allemaal op achtjarige leeftijd) van huis mochten gaan. De overgrootvader mocht 9,5 km lopen om te gaan vissen. De opa mocht 1,6 kilometer van huis om naar het bos te gaan. De moeder 800 meter. De zoon mag tot het einde van de straat. Nog geen 300 meter, 2007. Over 2024 ontbreken de gegevens.
En hoewel deze verandering te begrijpen is vanuit het oogpunt van de verkeerveiligheid, is dit een heel ingrijpende verandering. Vraag aan een bioloog wat er gebeurt met een dier zoals een chimpansee als het in gevangenschap wordt grootgebracht. De gevolgen zijn dramatisch voor de gezondheid, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Kinderen leren daardoor minder sociale vaardigheden en zijn daardoor meer alleen. Dit kan ze depressief en angstig maken. Bij een onderzoek van Jantje Beton zei 14 procent van de kinderen niet naar een leuke speelplek te kunnen of te mogen van hun ouders. 400.000 kinderen spelen nooit buiten in Nederland.
Er wordt op allerlei manier geïnvesteerd in ons mooie Tiel, onze mensen, onze wegen, zorg, veiligheid. Maar we moeten uiteraard ook werken aan een gezonde en groene stad, waarin we gemeenschappen bouwen. Dus we vragen specifiek om ook te investeren in de speelterreinen rondom scholen van onze kinderen. Zodat ze weer kunnen spelen en ontdekken in de veilige omgeving van blauwgroene schoolpleinen.
Ik neem jullie mee op een korte dwaaltocht door Tiel. We beginnen bij de Vlindertuin in 2019. BEELD
Hier dwalen we door de Vlindertuin (een verwonderplek), er fladdert een vlindertje omhoog langs de nieuwe muurschildering op de Agnietenhof. Het lijkt ons prachtig als daar straks een kleurrijk beeld te zien is. BEELD
Of als we daar toch niet helemaal uitkomen langs de groene muur (inbreng GroenLinks begrotingsraad 2022). BEELD
We lopen verder langs de extra bomen die geplant worden in de openbare ruimte. BEELD
Daarna langs de fruitbomen die worden aangeplant in de tuinen van Tielenaren (- er zijn er al 607 aangevraagd in de eerste week- met dank aan de hele raad en de gemeente. Aanvragen kan dus nog steeds)
Dan lopen we verder naar een schoolplein BEELD; een woestijn van tegels. Een woestijn met plassen; let vooral op het water dat zo mooi blijft staan op deze tegels, omdat het nergens naar toe kan.
BEELD Op dit schoolplein (de Wissel) hebben ze de stap durven zetten naar een groenblauwe speelplek. Er wordt daar echt heerlijk gespeeld door kinderen. Ze dwalen, verwonderen en zijn lekker vies.
Door de motie ‘aanjaagsubsidie voor blauwgroene schoolpleinen’ vragen we een bijdrage om aan startbudget te geven aan scholen. En ze te inspireren en te helpen om van een tegelwoestijn naar een groenblauw schoolplein te gaan. Het zou mooi zijn als Tielse kinderen leren weerbaar te zijn en leren omgaan met risico’s in hun eigen leefomgeving. Wat is daarvoor een betere plek dan een groenblauw schoolplein?
En als we dan uitgespeeld zijn…
BEELD
Het is een poort die soms wat schrammen zal geven en af en toe gesnoeid moet worden voor een sterke bloei. Dit bedoel ik natuurlijk puur tuin-technisch. Maar het is een mooie poort naar de toekomst.
BEELD
Na afloop van alle eerste termijnen zullen GroenLinks en PvdA als 1 gezamenlijke fractie gaan optreden. Dit betekent dat we dan naast elkaar zullen gaan zitten en 1 woordvoerder zullen krijgen.
Voorzitter, dit was mijn bijdrage in de eerste termijn. Ik wil Lucien Aspeling heel hartelijk bedanken voor het maken van deze beelden. En Edwin Barendrecht voor het gebruik van zijn foto’s."